این نوشتار مبانی نظری و پیشینه تحقیق اضطراب امتحان در دانش آموزان دختر را در پژوهش های داخلی و خارجی مورد بررسی قرار می دهد. 

اضطراب امتحان به عنوان يک پديده فراگير و مهم آموزشي، رابطه نزديکي با اضطراب عمومي دارد و در عين حال، داراي ويژگي ها و مشخصه هاي خاصي است که آن را از اضطراب عمومي جدا مي سازد. موريس و ليبرت  دو مولفه نگراني  و هيجان پذيري  را در اضطراب امتحان از يکديگر مجزا دانستند(موريس و ليبرت، 1969). مولفه نگراني به صورت دلواپسي ذهني در مورد عملکرد توصيف شده است و در واقع توجه آگاهانه فرد درباره عملکردش مي باشد که شامل توجه به عواقب مردود شدن در امتحان، مقايسه خودش با ديگران، انتظار عملکرد منفي و افکار مربوط به تحقير و سرزنش خود مي باشد. هيجان پذيري جنبه برانگيختگي اضطراب است و با علائم جسمي مانند تپش قلب، آشفتگي معده، سردرد، تعريق و لرزش مشخص مي گردد. اثرات بازدارندگي نگراني بر عملکرد توسط محققان زيادي تأييد شده است. پژوهشگران معتقدند احتمال کمتري دارد که مولفه هيجان پذيري بر عملکرد آزمودني هاي داراي اضطراب بالا اختلال ايجاد کند، در حالي که مولفه نگراني توجه بيشتري را مطلبد و مستقيما به افت بيشتر در عملکرد منجر مي شود.

زدنر و اسکلر (1998) اثر ماهی بزرگ در حوض کوچک را بر روی خود پنداره ی تحصیلی، اضطراب امتحان، و نمرات مدرسه مورد بررسی قرار دادند. در این تحقیق 1020 دانش آموز با استعداد که در دو مدل کلاس شرکت می کردند ( کلاس های گروه بندی شده ی خاص برای دانش آموزان با استعداد و کلاس های معمولی با تنوعی از توانایی ها) مورد ارزیابی قرار گرفتند. مطابق با فرضیه ی ارائه شده و نیز تحقیقات پیشین انجام گرفته، نشان داده شد که دانش آموزان با استعداد در کلاس های عادی دارای خود پنداره ی تحصیلی بالاتر، اضطراب امتحان کمتر و نمرات تحصیلی بالاتری نسبت به هم تایان خود در کلاس های مخصوص استعدادهای درخشان بودند.

فهرست مطالب

تعریف نظری اضطراب امتحان

تعریف عملیاتی اضطراب امتحان

فصل دوم چارچوب نظری و پیشینه پژوهش اضطراب امتحان در دانش آموزان دختر

گفتار اول: اضطراب امتحان    7
شيوع و پيامدهاي اضطراب امتحان    12
سبب شناسي اضطراب امتحان    14
عوامل فردي و شخصيتي    14
الف) اضطراب عمومي    14
ب) عزت نفس    15
ب) هوش    17
ت) توجه و تمرکز    17
عوامل آموزشگاهي و جامعه ای    17
الف) انتظارات معلمان    18
ب) رقابت    18
ب) سيستم آموزشي حاکم بر مدارس    20
ج) عوامل خانوادگي    20
گفتار دوم: پیشینه پژوهش    23
تحقیقات انجام شده در خارج از کشور    23
تحقيقات  انجام شده ی داخلي    26
منابع    37